مدل تعالي سازمان EFQM به عنوان چهارچوبي براي ارزيابي سازمان ها جهت دريافت جايزه كيفيت اروپا در سال ۱۹۸۸ معرفي گرديد و درحال حاضر پركاربردترين ابزار سازماني در اروپا محسوب مي شود. اين مدل كه ريشه در مديريت كيفيت جامع و جايزه ملي بالدريج دارد، به عنوان يك چهارچوب چند بعدي براي مديريت كيفيت در نظرگرفته مي شود كه در تمامي سازمان ها قابليت كاربرد دارد. يكي از جنبه هاي مثبت اين مدل، كاربرد خودارزيابي آن است. اين خودارزيابي، سازمان ها را از نقاط ضعف و قوت خود آگاه مي سازد.

از ابتداي ظهور اين مدل، با توجه به تغييرات محيطي و نگرشي، ويرايش هاي اصلاحي از سوي بنياد كيفيت اروپا ارائه مي شود. اين مسئله، گواه روشني بر توجه اين مدل به نيازهاي روز سازمان ها به شمار مي رود. آخرين نسخه اين مدل در سال  ۲۰۱۰ ارائه گرديد كه نسبت به نسخه هاي پيشين خود، تغييراتي در عمق مفاهيم، نام گذاري و همچنين وزن دهي و ارزيابي معيارها صورت گرفته است. اين مدل از سه پايه اصلي تشكيل شده است كه عبارت اند از مفاهيم بنيادين، معيارها و منطق ارزيابي. مفاهيم بنيادين عبارت اند از: دستيابي به نتايج متوازن، ارزش آفريني براي مشتريان، رهبري آرمان گرا، مديريت بر مبناي فرايند، موفقيت بر مبناي كاركنان، تقويت خلاقيت و نوآوري، گسترش مشاركت ها، مسئوليت پذيري نسبت به آينده پايدار.

معيارهاي مدل تعالي سازمان

معيارها نيز به دو دسته كلي تقسيم بندي شده اند: توانمندسازها (آنچه كه سازمان انجام مي دهد) و نتايج (آنچه كه سازمان كسب خواهد نمود). معيارهاي توانمندساز كه جهت دستيابي به نتايج معرفي شده اند، عبارت اند از رهبري، استراتژي، كاركنان، مشاركت ها، منابع، فرايندها، كالاها و خدمات. معيارهاي نتايج عبارت اند از: نتايج مشتري، نتايج كاركنان، نتايج جامعه و نتايج كليدي. بازخورد حاصل از نتايج نيز معيارهاي توانمندساز را اصلاح و بهبود مي بخشد. وزن تمامي معيارها به جزء نتايج كليدي و نتايج مشتري، با يكديگر برابر مي باشند. معيارهاي اين مدل، عوامل كليدي موفقيت را در راستاي اصول مديريت كيفيت جامع نشان مي دهد. همچنين اين معيارها با اثرگذاري بر عملكرد، به سازمان ها در رسيدن به تعالي سازماني كمك مي كند. مدل EFQM، با تحكيم روابط بين كاركنان و هدايت آنها به سوي اهداف مشترك، فرايند بهبود مستمر را تقويت مي كند .اين امر موجب جهت گيري بهينه مدل تعالي به سمت مديريت استراتژيك سازمان مي شود. منطق ارزيابي معيارها نيز از  چهار عنصر تشكيل شده كه با عنوان رادار شناخته مي͏شود. نتايج مورد نياز، رويكرد، جاري سازي، سنجش و اصلاح:

– نتايج مورد نياز

داده هاي نتايج بايد جامع، به موقع، قابل اطمينان، درست و به شكل مناسبي بخش بندي شده و با استراتژي، نيازها و انتظارات ذي نفعان، سازگار باشد. روابط بين نتايج مرتبط و تأثيرات آنها بر يكديگر بايد درك شده باشد.

– رويكرد

آنچه كه يك سازمان براي انجام آن برنامه ريزي كرده و دلايلي كه براي انجام آن دارد را در برمي گيرد. يك رويكرد مناسب، منطق روشني دارد كه بر نيازهاي حال و آينده سازمان تمركز مي كند، از طريق فرايندهايي كه به خوبي تعريف شده اند، عينيت مي يابد و اين رويكردها، به طور روشن بر نيازهاي ذي نفعان تمركز دارد.

– جاري سازي

آنچه را كه يك سازمان براي اجراي رويكرد انجام مي دهد را در برمي گيرد. در يك سازمان متعالي، رويكرد ها به روشي نظام مند در نواحي مرتبط اجرا مي شوند. اجراين ظام مند، به خوبي برنامه ريزي شده و به روشي كه براي رويكرد و سازمان مناسب باشد، ارائه مي شود.

– سنجش و اصلاح

آنچه را كه يك سازمان براي سنجش و اصلاح توأمان رويكردها و جاري سازي آنها انجام مي دهد، دربرمي گيرد. در يك سازمان متعالي رويكرد و جاري سازي آن، مورد اندازه گيري منظم اثربخشي و كارايي قرار مي گيرد. برون داد اندازه گيري، يادگيري و خلاقيت براي شناسايي، اولويت بندي، برنامه ريزي و اجراي بهبود و نوآوري استفاده خواهد شد.

تعالي سازماني موضوعي جديد است كه زمينه جديدي براي انجام تحقيقات سازماني فراهم كرده است و تا كنون تحقيقاتي در اين زمينه انجام شده است، اما همچنان خلاهايي در اين زمينه احساس مي شود. بنابراين انجام پروپزال كارشناسي ارشد مديريت و انجام پايان نامه كارشناسي ارشد مديريت در اين زمينه مي تواند موضوعي جديد و جذاب براي دانشجويان باشد.

جهت انجام بهتر پايان نامه در زمينه تعالي سازمان ها، مي توانيد با دانلود پايان نامه كارشناسي ارشد مديريت در اين زمينه مراحل كار خود را به خوبي پيش ببريد.

منبع: modirama.ir

فروشگاه محصولات دانشي مديراما (خلاصه كتاب، مباني نظري، پك مقالات، پايان نامه، ترجمه مقاله، مقاله بيس، پرسشنامه و كتاب هاي مديريتي)

كانال تلگرام مديراما