امروزه شرايط كاملاً متحول و حاكم بر سازمان ها، افزايش رقابت و لزوم اثربخشي آن در چنين شرايطي، نياز آن ها را به نسلي ارزشمند از كاركنان را آشكار مي سازد. نسلي كه از آن ها به عنوان سربازان سازماني ياد مي شود. بي ترديد اين كاركنان وجه مميز سازمان هاي اثربخش مي باشند. منابع مالي و تكنولوژيك تنها مزيت سازمان ها به شمار نمي روند، در اختيار داشتن افرادي مستعد و توانمند است كه مي تواند نه تنها مزيت رقابتي سازمان محسوب شود بلكه مي تواند فقدان يا نقص ديگر منابع را جبران نمايد. در وضعيت رقابتي موجود و در محيطي كه تغييرات پي درپي و نوآوري هاي مداوم اصلي ترين ويژگي آن است تنها سازمان هايي موفق به كسب سرآمدي خواهند شد كه نقش استراتژ يك منابع انساني خود را درك نموده و داراي منابع انساني ماهر، دانش محور، شايسته، نخبه و توانمند باشد.

در عصر نوين، به دليل رقابت شديد و كمبود كاركنان با توانايي و مهارت بالا، يافتن و نگهداشت منابع انساني از اولويت هاي اساسي سازمان هاي امروزي است. به قول هسلبين، مزيت راهبردي و اقتصادي در آينده نصيب سازمان هايي خواهد شد كه بتوانند بهتر از سايرين در بازار كار بهترين و درخشان ترين سرمايه انساني را جذب كرده، پرورش داده و نگهدارند. براين اساس، چالشي كه امروزه سازمان ها با آن مواجه اند جذب، تعالي و نگهداشت سرمايه انساني است.

جذب و نگهداشت منابع انساني مجموعه اي از تدابير و اقدامات مديريتي است كه زمينه هاي ماندن و حفظ منابع انساني را در سازمان ميسر مي سازد. حفظ امنيت، روحيه، علاقه و توان تخصصي افراد نگهداشت ناميده مي شود. حفظ و نگهداشت فرآيندي است كه مديريت با استفاده از عواملي همچون نظام پرداخت اثربخش، آموزش و به سازي، ارتقا بر اساس شايستگي و اعطاي امكانات رفاهي و خدمات مناسب و… سعي مي كند تمايل به تداوم خدمت كاركنان را در سازمان افزايش دهد و نگهداشت ايجاد وضعيت مطلوب اشتغال براي كاركنان است تا به واسطه ي آن حاضر به انتقال به سازمان ديگر نباشد. نگهداشتن كاركنان پيوند بسيار تنگاتنگ و نزديكي با سيستم مديريت عملكرد سازمان دارد. توجه به چالش ها و انتظارت كاركنان براي نگهداشت آن ها بسيار مهم است. استعدادها به سازمان فشار مي آورند تا به طور دائم و مستمر توانمندي ها و قابليت هاي آنان را بهبود ببخشند. در اين راستا تدوين نوعي رويكرد شايسته سالاري يكي از راهكارهاي اصلي است.

عواملي كه بر جذب و نگهداشت منابع انساني تأثير مي گذارد عبارت اند از: محتوا و ماهيت شغل، مديريت و رهبري، مشخص بودن اهداف و انتظارات، فضاي همكاري و انسجام گروهي، واگذار كردن كارها بر اساس شايستگي، نظام ارزشيابي اثربخش، امنيت شغلي، شرايط محيط كار، ماهيت كار و ارتباطات، آموزش و توسعه، حمايت اجتماعي، حمايت همكاران، حمايت سرپرستي، رفتارهاي تشويقي مدير، انگيزه كاركنان، عدالت توزيعي، عدالت رويه اي، عدالت تعاملي، عوامل جمعيت شناختي شامل: تحصيلات، سن، جنسيت، طول خدمت و درجه و عوامل شغلي شامل: استقلال و تنوع شغلي، مهم بودن خودكار، قدرداني از طرف مدير، تخصص و دانش لازم براي انجام كار، غني سازي شغلي، طراحي پايه اي براي حقوق و دستمزد متناسب با تجربه و… مي باشد.

ابعاد نگهداشت منابع انساني

نظام نگهداري منابع انساني ابعاد متعددي را شامل مي شود مجموعاً مي توان آن ها را به دو دسته تقسيم نمود:

1. مواردي كه بيشتر در رابطه با حفظ و تقويت جسم كاركنان است، مانند، برقراري بهداشت و ايمني در محل كار، اجراي برنامه هاي ورزشي و تندرستي و بعضي ديگر از خدمات پرسنلي.
2. مواردي كه تقويت كننده روحيه و علاقه مندي كاركنان به كار و محيط كار مي باشند، مانند، ايجاد امنيت شغلي، تأمين زندگي در زمان حال، دوران پيري و ازكارافتادگي، رضايت از شغل و موارد ديگر.

حفظ و نگهداشت و ترك خدمت دو روي سكّه

فلاورز وهاگز عوامل نگهداشت و ترك خدمت را از نقطه نظر ماندن يا رفتن در چهارگروه بررسي مي كنند:

ترك خدمت كنندگان: اين قبيل افراد، از شغلشان ناراضي هستند، در عين حال، فشارهاي محيطي نيز در اندازه اي نيستند كه بتوانند آن ها را از ترك سازمانشان باز دارند، در نتيجه، در اولين فرصت شغلشان را تغيير خواهند داد.
ناراضيان شغلي: اين افراد، تمايل به انجام فعاليت هاي محفلي دارند. رضايت شغلي اين افراد بسيار پايين است و اساساً به دلايل محيطي در سازمان ماندگار شده اند.
رضايت مندان شغلي: اين دسته كاركنان از رضايت شغلي بالايي برخوردار هستند و به دلايل كاري سازمان را ترك نمي كنند.
رضايت مندان از شغل و محيط: اين گروه از نيروي انساني به احتمال زياد، دوران كاري خود را با ماندن در سازمان به پايان مي رسانند. در واقع دلايل رضايت شغلي و دلايل محيطي، توأماً فرد را در سازمان نگه مي دارند.

در يك نتيجه گيري كلي، مي توان گفت كه اگر دو متغيّر رضايت شغلي و عوامل محيطي، در دو جهت متضاد حركت كنند، امكان ترك خدمت زياد نخواهد بود و برعكس اگر هر دو هم جهت و در حداقل ممكن قرار گيرند، احتمال ترك خدمت به حداكثر خواهد رسيد.

موضوع حفظ و نگهداشت منابع انساني موضوعي جديد است كه زمينه جديدي براي انجام تحقيقات فراهم كرده است. انجام پروپزال كارشناسي ارشد مديريت و انجام پايان نامه كارشناسي ارشد مديريت در اين زمينه مي تواند موضوعي جذاب براي دانشجويان باشد.

جهت انجام بهتر پايان نامه در زمينه حفظ و نگهداشت منابع انساني، مي توانيد با دانلود پايان نامه كارشناسي ارشد مديريت در اين زمينه مراحل كار خود را به خوبي پيش ببريد.

منبع: modirama.ir

فروشگاه محصولات دانشي مديراما (خلاصه كتاب، مباني نظري، پك مقالات، پايان نامه، ترجمه مقاله، مقاله بيس، پرسشنامه و كتاب هاي مديريتي)

كانال تلگرام مديراما